فعالیتهای داوطلبانه به هرگونه فعالیتی گفته میشود که در آن زمان آزاد فرد، به نفع شخص، گروه یا علت دیگری اختصاص داده میشود. داوطلب شدن بخشی از رفتارهای حمایت کننده است که مستلزم تعهد بیشتری نسبت به کمکهای خودجوش است اما دامنه آن از نظر مراقبت از خانواده و دوستان محدودتر است. مطالعات مربوط به اقدامات داوطلبانه و کنشگری اجتماعی تا حدودی به طور مستقل توسعه یافتهاند، اما مطالعه این دو حوزه اشتراکاتی با هم دارد. در آمریکا از زمان شروع جمعآوری دادهها در مورد فعالیتهای داوطلبانه از حدود یک ربع قرن پیش، این نرخ ب ثابت بوده یا مطابق با برخی مطالعات اندکی افزایش یافته است.
نظریههایی که داوطلبی را با اشاره به ویژگیهای فردی توضیح میدهند، میتوان در گروههایی تقسیمبندی نمود که بر انگیزهها از یک سو و بر اقدامات منطقی و تجزیه و تحلیل هزینه و سود از سوی دیگر تأکید دارند. نظریههای دیگر بر عوامل فردی با اشاره به نقش منابع اجتماعی، بهویژه روابط اجتماعی و فعالیت سازمانی، به عنوان توضیحی برای داوطلبی تأکید دارند.
تأثیر ویژگیهای سازمانی و اجتماعی بر تصمیمات فردی برای اقدامات داوطلبانه همچنان یک زمینه مؤثر و مفید برای تحلیل و پژوهش است. تعدادی از مطالعات با بررسی این فرض که داوطلبی برای کمککننده و کمک شونده مفید است، تأثیر داوطلبی را بر بهزیستی ذهنی و عینی بررسی کردهاند. تأثیرات مثبتی در زمینه رضایت از زندگی، عزت نفس، سلامت به دست آمده است. همچنین مطالعات انجام شده در مورد جوانان نشان میدهند که داوطلبی احتمال مشارکت در رفتارهای مشکلساز مانند فرار از مدرسه و سوءمصرف مواد را کاهش میدهد.