مشارکت مدنی زنان در ایران موضوع اصلی و مورد توجه در این کتاب است. منظور از مشارکت مدنی همکاری زنان ایرانی با نهادهای مدنی غیر وابسته به دولت (NGOs) و یا عضویت آنان در این گونه نهادهاست. امروز در ساختار هر یک از جوامع نوین با سه بخش رسمی نظیر دولت، غیررسمی مثل قومیت و مستقل همانند اتحادیههای صنفی، شوراهای اجتماعی، احزاب مستقل و انجمنهای فرهنگی اعم از دینی، هنری و علمی سر و کار داریم که غیر وابسته بودن به دولت، خوداتکایی، خودبسندگی، دموکراتیک بودن، غیر بوروکراتیک بودن، باز بودن به روی تجربه و نوآوری، انعطاف پذیری، کارآمدی و مؤثر بودن در جلب مشارکت مردمی از اهم ویژگیهای آنهاست.
در جامعه در حال گذار امروزی ایران با دو مسئله اساسی یعنی نظم و توسعه روبرو هستیم که مقابله صحیح و خردمندانه با آنها موکول به مشارکت مدنی مردم در همه ابعاد نظام اجتماعی است. نهادهای مدنی اصیلترین عاملان تولید اخلاق مدنی لازم برای نظم اجتماعی و بنیادیترین محملهای مشارکت حقیقی مردم در جهت تحقق اهداف توسعهاند؛ بنابراین بدون تعامل ارگانیک بین مردم اعم از زنان و مردان و نهادهای مدنی، تنظیم جامعه و توسعه پایدار آن عملی نخواهد شد. در چنین فضایی از تفکر این پرسش آغازین قابل طرح است که کم و کیف فعالیت مدنی زنان در ایران چگونه است؟ و چرا؟
مشارکت مدنی زنان نوعی کردار یا کنش عقلانی است که از یک سو معلول مجموعه به هم پیوسته ای از شرایط و عوامل جمعی و فردی در سطوح کلان، میانی و خرد است و از جانب دیگر خود پدید آورنده و حیات بخش نهادهای مدنی و عامل اصلی توسعه کشور است؛ بنابراین شناخت علمی کم و کیف فعالیت مدنی زنان میتواند ضمن آشکار ساختن موقعیت زنان در جامعه، نقش آنان را در فرایند توسعه کشور و مسیر آنان را در مقابله صحيح و خردمندانه با تبعیضها و نابرابریهای جنسیتی مشخص نماید.
موضوع اصلی کتاب حاضر مشارکت مدنی زنان ایرانی است که از یک مقدمه، سه بخش و هفت فصل تشکیل شده است. فهرست کتاب به شرح زیر است:
پیشگفتار
مقدمه
موضوع و مسئله اصلی مورد توجه
اهداف مورد توجه
فرایند تحول تاریخی - مشارکت مدنی
ضرورت و اهمیت تحقیق درباره زنان و نهادهای مدنی
بخش اول - مبانی نظری و روش شناسی فصل
فصل 1- مبانی نظری
فصل 2- روش شناسی
بخش دوم: توصیف و تبیین وضع موجود
فصل 3: توصیف وضع موجود
فصل 4: تبیین وضع موجود
بخش سوم نتیجه گیری
فصل پنج: نتایج توصیفی
فصل شش: نتایج تبیینی
فصل هفت: پیشنهادهای مبتنی بر یافتههای علمی-راهبردها
ارجاع: عبداللهی، محمد (1387) زنان در عرصه عمومی: عوامل، موانع و راهبردهای مشارکت مدنی زنان ایرانی، انتشارات جامعه شناسان.