داوطلبی آنلاین، راهی برای کاهش نابرابریهای سلامتی: یک مطالعه مروری
Online Volunteering, A Way to Reduce Health Inequalities: A Review Study
فعالیتهای داوطلبانه راهی برای مشارکت مردم در فعالیتهای اجتماع محور و ارتقاء سرمایه اجتماعی آنهاست و این ظرفیت را دارد که در خدمت سلامت عمومی مردم از طرق مختلف از جمله تقویت بهزیستن و کاهش نابرابریهای سلامتی است. امروزه با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان، استفاده مردم از این ابزار نیز گسترش پیدا کرده است. یکی از عرصههایی که در بیش از دو دهه اخیر با ظهور اینترنت و شبکههای اجتماعی دچار تغییر شده، فعالیتهای داوطلبانه است. در این مطالعه هدف این است که تأثیر داوطلبی آنلاین بر نفع بردن گروههای بیشتری از مردم و ارتقا بهزیستن آنان مشخص شود. این مطالعه به روش مروری صورت گرفت. برای جستجو از ترکیب واژگان مرتبط استفاده شد. 326 مقاله با استفاده از بانکهای اطلاعاتی پابمد، الزویر، سیج، اسپرینگر، پابمد، گوگل اسکالر و با ترکیب کلمات کلیدی اشاره شده استخراج شد که بعد از مطالعه خلاصه مقالات و بررسی ارتباط آن با سؤالات تحقیق، 57 مطالعه برای بررسی انتخاب شد. در این مطالعه مشخص شد که اکثر مشاغل داوطلبانه مجازی در سازمانها، تلفیقی از داوطلبی حضوری و آنلاین میباشد و تعداد داوطلبی خالص که فقط به صورت آنلاین خدمات داوطلبانه انجام میدهند کمتر است. هم چنین سازمانها از طریق سایتهای اختصاصی و یا سایتهای اختصاصی داوطلب یابی به جذب داوطلب میپردازند. یکی از ویژگیهای اصلی این نوع از داوطلبی استفاده حداکثر از زمان است و با کاستن از زمان سفر، این نوع داوطلبی میتواند در 24 ساعت روز و هفت روز هفته صورت گیرد. داوطلبی آنلاین تمام افراد اعم از جوانان، سالمندان، افراد کم توان و ناتوان و گروهها و اقلیتها را میتواند مشارکت دهد و یکی از مزایای اصلی این نوع داوطلبی این است که بسیاری از افرادی که قادر به حضور در محل سازمان نیستند میتوانند از این طریق خدمات داوطلبانه خود را ارائه دهند و هم چنین تبعیض نژادی و قومیتی در این نوع داوطلبی کمتر دیده میشود. در چرایی این نوع از داوطلبی باید گفت انگیزه غالب فعالیتهای داوطلبانه، نوع دوستی و کار خیر است اما این نوع از داوطلبی، بیشتر از نوع سنتی آن دارای انگیزههای بشردوستی است چرا که انگیزههای خودخواهانه هم چون تظاهر، معاشرت با دیگران، استفاده از مزایا هم چون سفر و.. در این نوع از داوطلبی دیده نمیشود. اگر چه این نوع داوطلبی در سطح جهان در حال گسترش است، اما هنوز سازمانهای داوطلب محور به پرورش افرادی برای مدیریت داوطلبان مجازی، اعم از جذب و نگهداری و نظارت نپرداختهاند و قوانین سازمانی با این نوع داوطلبی به روز نشده است. به نظر میرسد این نوع داوطلبی خواهد توانست گروههای آسیب پذیر را نیز در فعالیتهای جامعه مشارکت دهد و باعث شود سلامت گروههای مختلف به خصوص گروههایی که قادر به داوطلبی حضوری نبودند ارتقاء دهد. کلیدواژه: داوطلبی آنلاین، سازمانهای داوطلب محور، مدافعه گری آنلاین، نابرابری سلامت ارجاع: صدیقی، حامد، سلمانی، ابراهیم. (1397). داوطلبی آنلاین، راهی برای کاهش نابرابریهای سلامتی: یک مطالعه مروری. مجله تحقیقات سلامت، (۴)7: ۲۶۴-۲۵۶.