با پیچیدهتر شدن مناسبات و مشکلات اجتماعی و زیستی در جوامع امروزین، به ویژه در کلان شهرها الگوها و روشهای مداخله گری در طراحی و برنامه ریزی و خط مشی گذاری و یافتن راه حل برای مسائل و مشکلات اجتماعی در سطوح مختلف نیز متنوع، چندجانبه و پیچیدهتر شده است و بسته به ساخت سیاسی - اجتماعی و ایستار و دیدگاه مدیران و کارشناسان و تصمیم سازان و تصمیم گیران و مشارکان و ذینفعان در برنامههای اجتماعی راههای مختلفی در پیش گرفته میشود. در یکی دو دهه ی اخیر نهادها و سازمانهای برنامه ریزی در سطح ملی و بینالمللی در امر سیاست سازی و یا خط مشی گذاری در امور عمومی به سطح "جماعت" روی آوردهاند و گفتار "جماعت گرایی" و "برنامه ریزی جماعت محور" چه در سطح نظری و گفت و گو های فلسفی و چه در سطح عملی و در امور خردتر به رویکردی بدیل در امر برنامه ریزی محلی بدل شده است.
در این کتاب تلاش شده است رویکرد جماعت محور و دیدگاههای جماعت گرایان، مبانی نظری برنامههای جماعت محور اصول حاکم بر این روی آن و مراحل و روش اجرای آنها معرفی و عرضه گردد. کتاب اگرچه با مباحث نظری و فلسفه جماعت گرایی آغاز شده اما تلاش زیادی دارد تا تجربیات عینی و واقعی مبتنی بر این رویکرد را در اختیار خواننده قرار دهد؛ بنابراین حرکت از ذهن به عین یا از فلسفه به برنامه ریزی که اساساً سنت جماعت گرایی نیز محسوب میشود چارچوب کتاب را شکل میدهد.
مباحث کتاب به برنامه ریزی و توسعه ی محلهای و الزامات آن مربوط است امری که به طور طبیعی مشارکت آحاد مردم در تمامی مراحل و اجزاء را میطلبد و بدین دلیل حاوی مباحث مهمی در زمینهی توانمندسازی، مقتدر سازی، تسهیل گری و مفاهیم مشارکت، توسعه برنامه ریزی مشارکتی و محلهای، شهروندمداری، پایداری و شهر شهروندمدار و نظایر آنهاست. محلی نگری و تأکید بر عدم تمرکز و فراتر از آن پذیرش محله هم چون واحد توسعه و تغییر همانند و همراه مفهوم مشارکت، خواست گزیر ناپذیر عصر کنونی است. کتاب جماعت گرایی و برنامههای جماعت محور بر آن است که ما را مجدداً در برابر پرسشهای مکرر قرار دهد و نیز میکوشد راهی تازه پیش روی مان بگشاید. به این کتاب و مباحث مطرح شده در آن به ویژه در جامعهی ما که در آن به برنامه - ریزی و حل مشکلات در سطح جماعات چندان توجهی نشده و نمیشود باید توجه ویژه شود.
موضوع کتاب حاضر جماعت گرایی است که دکتر پیران مقدمهای بر آن نگاشته است. همچنین کتاب حاضر مشتمل بر شش فصل است که فهرست آن به شرح زیر است:
بخش اول: جماعت گرایی در نظر
فصل اول: جماعت چیست؟
فصل دوم: جماعت گرایی چیست؟ جماعت گرا کیست؟
بخش دوم: جماعت گرایی در عمل
فصل سوم: برنامه ریزی جماعت محور
فصل چهارم: مشارکت در برنامههای جماعت محور
فصل پنجم: چالشها و تعارضات در برنامههای جماعت محور